RETİKÜLOENDOTELYAL SİSTEM (MONONÜKLER FAGOSİTİK SİSTEM)
Alıntılandığı kaynak: Akdeniz A, Akbaş F. Retiküloendotelyal Sistem (Mononükleer Fagositik Sistem). İn (eds). Özkocaman V, Özkalemkaş F. Klinik Pratikte Hematolojik Hastalıklara Yaklaşım. Bursa Tabip Odası Sürekli Tıp Eğitimi Kitabı. Bursa Tabip Odası Yayınları, Bursa 2021;101-102
Dr. Aydan Akdeniz
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Hematoloji Bilim Dalı
Dr. Fatma Akbaş
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Hematoloji Bilim Dalı
Anahtar Kelimeler: Retikülo-endotelyal sistem, Mononükleer Fagositik Sistem
Bazı endotelyal hücrelerin makrofaj olmadığı anlaşıldığından beri retiküloendotelyal sistem yerine mononükler fagositik sistem (MFS) tanımlaması daha çok kullanılmaya başlamıştır.
MFS, sağlıklı bir bireyde dolaşan immun kompleksleri temizlemekle görevli hücreler topluluğudur.
Kanda monositler, dokularda makrofajlardan oluşur.
Karaciğerdeki Kupffer hücreleri ile doku histiositleri diğer MFS üyeleridir. Barındırdıkları Fc, IgG ve C3 reseptörleri ile immün kompleksleri temizlerler. Bu reseptör miktarına göre bu komplekslerin dokulardaki klerens hızı da değişmektedir ve bu nedenle dokularda birikime neden olabilirler.
Büyük immün kompleksler küçüklerden daha kolay temizlenir.
Bazı otoimmün hastalıklarda Fc reseptör anomalilerine bağlı olarak anormal immün kompleks birikimleri gösterilmiştir. (1,2)
Tablo 1. MFS hücreleri ve bulundukları dokular
| Hücre ismi | Konumları |
| Yağ dokusu makrofajları | Yağ dokusu |
| Monosit | Kan/Kemik iliği |
| Kupffer hücreleri | Karaciğer |
| Sinus histiositoz | Lenf nodu |
| Alveolar makrofaj (dust cell) | Pulmoner alveloller |
| Doku makrofajları (Histiyosit) | Bağ dokusu |
| Langerhans hücreleri | Cilt ve mukoza |
| Mikroglia | Santral sinir Sistemi |
| Hofbauer hücreleri | Plasenta |
| Epiteloid hücreler | Granülomlar |
| Intraglomerüler mezangial hücreler | Böbrek |
| Kırmızı pulpa makrofajları | Dalağın kırmızı pulpası |
| Peritoneal makrofajlar | Peritoneal kavite |
MFS hücrelerinin mikroorganizmaları yok etmelerinin yanı sıra; yaşlanmış eritrositlerin, lökositlerin ve megakaryositlerin fagositozunda, yeni eritosit ve lökosit üretiminde, plazma proteinleri ve safra pigmenti oluşumunda, demir birikimi ve heparin klerensinde de rol oynarlar.(3,4)
KAYNAKLAR
1- Reticuloendothelial system. In: Moreland L.W. Rheumatology and Immunology Therapy. Springer, Berlin, Heidelberg.2004
2- Inderbir Singh. 2016, Textbook of human histology. Jaypee Brothers Publishers. pp. 90– ISBN 978-81-8061-809-3. Retrieved 12 November 2010.
3- Hume, David A, The mononuclear phagocyte system. Current Opinion in Immunology. Innate immunity / Antigen processing and recognition. 18 (1): 49–53. doi:10.1016/j.coi.2005.11.008. PMID 16338128.
4- Gordon S, Plüddemann A. The Mononuclear Phagocytic System. Generation of Diversity. Front Immunol. 2019 Aug 9;10:1893. doi: 10.3389/fimmu.2019.01893. PMID: 31447860; PMCID: PMC6696592